पाठ – 6 चम्किला अनुहारहरू

१) दिइएका पदावली र अर्थबिच जोडा मिलाउनुहोस् :

 हात हालाहाल गर्नु – कुटाकुर गर्न

 सत्यानाश हुनु – ठुलो बरबादी हुनु

भित्रभित्रै जल्नु – भित्रभित्रै पिल्सिनु

चेतावनी दिनु – सचेत गराउनु

२) दिइएका शब्दको अर्थ पढेर वाक्यमा प्रयोग गर्नुहोस् :

जाति – नेपालमा १२५ किसिमका जात जातिहरूको बसोबास छ ।

 जाती – मेरी आमा जाती हुनुहुन्छ ।

देखि – यहादेखि त्यहाँसम्म पैदल जानुपर्छ ।

 देखी – तिमीले देखी देखी नदेखे जस्तो गयौ ।

आदि – आज मैले स्याउ, सुन्तला, केरा आदि खाएँ।

 दर – सुनचाँदीको दर उच्च रहेको छ ।

 दर – तिजको अधिल्लो दिन खाने खानालाई दर भनिन्छ ।

दिन – शनिबारको दिन रमाइलो हुन्छ ।

दीन – हामीले दनि दुखीको मदतगर्नुपर्छ।

 जुन – तिमीलाई जुन मनपर्छ त्यो राख ।

जून – आकासमा राती जून उदाउँछन ।

 पट्टि – रामको घर स्कुलको पूर्व पट्टि छ ।

पट्टी – चोट लागेपछि मलम पट्टी लगाउनु पर्छ ।

३) कोष्ठकबाट मिल्दा शब्द छानी खाली ठाउँ भर्नुहोस् :

क) म त विद्यालय ……लागें ।

=  तिर

ख) तिमी पूर्व ………जाऊ ।

=  दिशा

ग) मानिसका प्रत्येक… मा रगत बग्छ ।

=  नसा

घ) मैले आकाशमा ….. देखें ।

=  जून

ङ) उनीहरू पछाडि…… खेल्न गए ।

=  पट्टि

४) उस्तै सुनिने शब्द लेखी बाक्यमा प्रयोग गर्नुहोस्

=  आफैँ प्रयास गर्नुहोला  

१. चम्किला अनुहारहरू कथा सस्वरबाचन गर्नुहोस्

=  आफैँ प्रयास गर्नुहोला  

३. पाठको पहिलो अनुच्छेद पढी दिइएका प्रश्नको एक वाक्यमा उत्तर दिनुहोस् :

(क) मालाखर्क गाउँ कस्तो थियो ?

= मालाखर्क गाउँ घरहरूको माला जस्तै  सुन्दर थियो ।

 (ख) त्यस गाउँमा घरका छाना केले छाएका थिए ?

= त्यस गाँउमा घरका छाना ढुङगाले छाएका थिए

(ग) त्यो गाउँको मेलमिलाप कस्तो थियो ?

=  त्यो गाँउको मेलमिलाप गजबको  थियो ।

(घ) वल्लोपल्लो घर के कारण दिक्दार मान्थे ?

=  एउटा घरलाई दु:ख पर्दा अर्का घर दिक्दार मान्थे ।

(ङ) वालिका र गरिमाबिचको मेल कस्तो थियो ?

=   मालिक र गरिमा बीच एक अर्का बिना बस्नै नसक्ने गरी मेल थियो ।

४) पाठ पढी कथामा भएका पुरुष र महिला पात्रका बारेमा एक एक वाक्य लेख्नुहोस् ।

मालिका – मालिकाको बारीमा मकैका बिरुवा थिए ।

कुलानन्द काका – कुलानन्द काकाले घतलाग्दो कुरा गरे ।

गरिमा- गरिमा गाई चराउन गएकी थिई ।

मलिकाको बुवा – मालिकाको बुवाले गाईलाई छपाए।

गरिमार्का आमा- गरिमाकी आमा रिसाइन ।

मालिकाको आमा – मालिकाको आमाले ठुलो स्वरमा बोलिन।

५) पाठको अन्तिम अनुच्छेद पढी दुईओटा प्रश्न बनाउनुहोस् । ती प्रश्न साथीलाई सोध्नुहोस् । साथीले सोधेका प्रश्नको तपाई पनि उत्तर दिनुहोस।

१. कसको अनुहारमा मुस्कान थियो ?

= गरिमा र मालिकाको आमाको अनुहारमा मुस्कान थियो ।

२. पिपलका पातहरूबाट के को झोक्का गयो ?

= पिपलका पातहरूबाट खुशीको झोक्का गायो ।

६) पाठका आधारमा छोटो उत्तर लेख्नुहोस् :

(क) गरिमा र मालिकाका परिवारबिच किन झगडा भयो ?

=  गरिमाको गाईले मलिकाको मकैको बिरुवा खाइदिएकोले दुबै परिवारवीच झगडा भयो ।

(ख) गरिमा र मालिका एक्लाएक्लै विद्यालय जानुको मुख्य कारण के हो ?

 =   उनीहरूका आमाले संगै नहिडनु भनेकोले गरिमा र मालिका एक्लाएकलै विद्यालय गएका हुन्।

(ग) मालिकाका आमाबुबाले किन पछुतो मानेका होलान् ?

=  गरिमाको आमाबुवासगँ सानो कुरामा झगडा गरेकाले मालिकाका आमाबुवाले पछतो मानेका हुन ।

(घ) कुलानन्दले गरिमा र मालिकाका आमाबुबालाई कस्तो अर्ती दिए ?

=   एउटै ठाउँमा भएपछि भाँडा त वज्छ मान्छेको सानो तिनो गल्ती भइहाल्छनि मिलेर बस्नुपर्छ भनेर कुलानन्दले गरिमा र मालिकाका आमाबुवालाई अर्ती दिए ।

(ङ) “केटाकेटी भनेका साँच्चै निर्दोष हुँदा रहेछन् ।” यस भनाइलाई पुष्टि गर्नुहोस् ।

= माथिको हरफ मालिकाको बुवाले भनेका हुन् । गरिमाको गाईले मालिकाको मकै खाइदिएपछि दुवै परिवारमा झगडा भयो, बोलचाल बन्द भयो, आवत जावत बन्द भयो तर पनि गरिमा र मालिकाको सम्बन्ध उस्तै रहयो, उनीहरू लुकेर भएपनि संगै हिँडिरहे। उनहिरुलाई आमाबुवाको झगडाले केही फरक पारेन । त्यसैले हामी भन्न सकछौँ कुनै रिस राग मनमा नाराख्ने केटाकेटी भनेका साँच्चै निर्दोष हुन्छन् ।

(च) गरिमा र मालिकाका कार्यव्रmमको सूची बनाउनुहोस् ।

=  गरिमा र मालिकाका विद्यालयमा भएका कार्यक्रमको सुची :

१. कविता

 २. हाजिरी जवाफ

३. कथावाचन

४. निबन्ध लेख्न

५. पुस्तक प्रदर्शनी

(छ) यस कथाको शीर्षक चम्किला अनुहारहरू‘ राख्नु कत्तिको सान्दर्भिक छ ?

= यस कथाको शीषर्क चम्किला अनुहारहरू राख्नु सान्दर्भिक छ किनभने चम्किला अनुहार भन्नाले दाग धबा नभएको, टाढाबाट प्रष्ट देखिने बुझिन्छ र एकातिर मालाखर्क जाँउ ढुङ्गे छाना भएको घरहरूको माला जस्तै सुन्दर, अर्कातिर गरिमा र मालिकाको मित्रता र परिवारिक सम्बन्ध | यो सुन्दर रमाइलो र खुशी झल्किने कथाको चम्किला अनुहारहरू सही छ।